Als ondernemer of zelfstandige in België kom je vroeg of laat in aanraking met het begrip afschrijven. Maar wat betekent afschrijven nu precies en hoe pas je het correct toe in je boekhouding? In deze blog leggen we je stap voor stap uit wat afschrijvingen zijn, waarom ze belangrijk zijn en hoe je ze kunt toepassen.
Wat is afschrijven?
Afschrijven is het boekhoudkundige proces waarbij je de waarde van een vast actief, zoals een gebouw, voertuig, machine of software over meerdere jaren spreidt. Met andere woorden, het is de waardevermindering van een investering die je in je onderneming gebruikt. Dit komt omdat activa na verloop van tijd hun waarde verliezen door slijtage, veroudering of technologische veranderingen.
Waarom afschrijven?
Het belangrijkste doel van afschrijven is om een correcte weergave van de waarde van je activa in je boekhouding te behouden. Door de kosten van een investering over meerdere jaren te verdelen, stem je je uitgaven beter af op de jaren waarin je van het actief profiteert. Hierdoor vermijd je dat je in het jaar van aankoop in één keer een grote kost moet boeken. Bovendien kan je door afschrijvingen je belastbare winst verlagen. Dit komt omdat de afschrijvingen als kosten in de boekhouding worden opgenomen.
Hoe werkt afschrijven volgens de Belgische wetgeving?
In België zijn er specifieke regels die bepalen hoe en wanneer je mag afschrijven. Deze regels zijn opgenomen in het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen (WVV) en de Belgische fiscale wetgeving. De twee meest gebruikte afschrijvingsmethoden zijn: lineaire en degressieve afschrijving.
Lineaire afschrijving
Bij lineaire afschrijvingen schrijf je elk jaar een vast percentage van de aankoopwaarde van het actief af. Stel dat je een machine koopt voor € 10.000 en je schrijft deze lineair af over 5 jaar, dan wordt er elk jaar € 2.000 (20%) afgeschreven. Dit is de meest eenvoudige en vaak gebruikte methode.
Degressieve afschrijving
Bij degressieve afschrijvingen schrijf je in de eerste jaren een groter bedrag af dan in de latere jaren. Dit wordt vaak gebruikt voor activa die in het begin snel in waarde dalen, zoals voertuigen of IT-apparatuur. In het eerste jaar schrijf je een hoger percentage af, waarna het bedrag elk jaar kleiner wordt. Let wel op: degressieve afschrijving is alleen toegestaan voor fiscale doeleinden en moet in overeenstemming zijn met de geldende fiscale regels.
Welke activa moet je afschrijven?
Niet alle aankopen worden afgeschreven. Kleine aankopen of activa met een beperkte levensduur (minder dan een jaar) mag je onmiddellijk als kost boeken in je boekhouding. Afschrijven is verplicht voor vaste activa met een levensduur van meer dan één jaar, zoals:
- Gebouwen
- Machines en gereedschappen
- Voertuigen
- Informatica en software
- Meubilair en inrichting
Wat is de gebruiksduur van een actief?
De gebruiksduur van een actief, oftewel de periode waarin je het actief kunt gebruiken, bepaalt hoe lang je moet afschrijven. De Belgische wetgeving biedt hier enkele algemene richtlijnen voor:
- Gebouwen: meestal afschrijving over 33 jaar (3% per jaar)
- Machines: doorgaans tussen de 5 en 10 jaar
- Voertuigen: gemiddeld 5 jaar
- Informatica en software: meestal 3 jaar
Deze termijnen kunnen variëren afhankelijk van het type actief en de specifieke omstandigheden van je onderneming.
Belastingvoordeel van afschrijvingen
Afschrijvingen verlagen je belastbare winst, wat een belastingvoordeel oplevert. Elk jaar dat je afschrijft, mag je het afgeschreven bedrag als kost opnemen in je resultatenrekening. Hierdoor betaal je minder belastingen op je winst. Dit is een van de belangrijkste voordelen van afschrijven, naast het feit dat je je boekhouding in overeenstemming houdt met de werkelijke waarde van je activa.